HISTORIA KL. VI

Temat: Powstanie Chmielnickiego  2 godziny lekcyjne

Powstanie kozackie Bohdana Chmielnickiego miało wiele przyczyn:

– społeczne – dążenie polskiej szlachty do podporządkowania Kozaków (jako chłopów pańszczyźnianych)

– polityczno-wojskowe – dążenie sejmu do zmniejszenia rejestru kozackiego (zaciągu określonej liczby Kozaków na żołd Rzeczypospolitej, dającego im wolność i źródło utrzymania

– etniczne – niechęć ludności ruskiej do Polaków i Żydów

– religijne – niechęć prawosławnych Rusinów do katolików (szczególnie księży)

– osobiste – krzywdy Bohdana Chmielnickiego doznane od polskiego szlachcica Daniela Czaplińskiego

Bezpośrednią przyczyną było odwołanie wojny Rzeczpospolitej z Turcją, w której Kozacy mieli otrzymać podwyżkę żołdu i zwiększenie rejestru. Chmielnicki zebrał zbuntowanych Kozaków w Siczy (osadzie warownej na jednej w wysp na Dnieprze) i potajemnie zawarł sojusz z Tatarami.

Skutki
– wojna polsko-rosyjska zakończona podziałem Ukrainy wzdłuż Dniepru (1667 rozejm w Andruszowie potwierdzony 1686 “pokojem wieczystym Grzymułtowskiego”)

Praca domowa  ( pomoc książka od historii kl. VI )

Uzupełnij tekst, wpisując w odpowiedniej formie wybrane informacje z ramki.

W …,,,,,…… roku na obszarze Ukrainy doszło do wybuchu powstania kozackiego. Na jego czele stanął ……………………………………… . Po pierwszych sukcesach, w ……… roku Kozacy ponieśli straszliwą klęskę w bitwie pod ………………………………… . Przegrana skłoniła ich do podpisania w ……………………………………… ugody z Moskwą. Ugoda doprowadziła do wybuchu wojny między Rzeczpospolitą a państwem carów.